#ایرانگردی_سمنان
#سرخه
شهر مذهبی و تاریخی سرخه در ۱۷۰ کیلومتری تهران و در جاده مواصلاتی تهران مشهد در مسیر جاده ابریشم قرار دارد.
وجود مساجد قدیمی از قرن اول در این شهر، حکایت از مذهبی بودن این شهر دارد.
مسجد امام هادی علیهالسلام واقع در محله کلان سرخه، مسجد امام حسین علیهالسلام در محله بیرون دژ، واقع در روبروی حسینیه شهدا در مرکز شهر، مربوط به عهد قاجار و مسجد جامع و مسجد چهلستون با معماری زیبا و چشمنواز مربوط به قرن دوم ه.ق از مساجد تاریخی این شهر میباشند.
مسجد جامع در خیابان محرم واقع است که در بین مردم محلی به مسجد آقا علی حوض مشهور است. خیلی برایم جالب بود تا علت مشهور شدن به این نام را بدانم. اما چیزی دستگیرم نشد، اما آنچه من برداشت میکنم، با وجود مسجدی دیگر(امام حسن عسکری) مشهور به آقا علی چال، یا بنٓا و سازنده این دو مسجد فردی به نام علی آقا بوده یا خان و بزرگ آن وقت این قریه، علی نام داشته است.
بنای فعلی دارای دو شبستان بزرگ مجزا مجاور هم، یکی در جنوب و دیگری در شمال آن میباشد که نزدیک دو متر از سطح کوچه مجاور پایینتر است.
شبستان غربی شامل شش ستون قطور و چهار گوش با زوایای بریده است که طاق ضربی مسجد بر روی آنها و دیوار شبستان قرار گرفته است.
شبستان جنوبی که مستطیل شکل میباشد و محراب آن منتهیالیه سمت جنوب بنا قرار دارد.
در شمال این شبستان، راهرویی وجود دارد که بر سردر آن کاشیکاری معرقی به تاریخ ۱۳۴۵ ه.ش و بر روی آن بخشی از آیه ۱۸ سوره توبه نوشته شده، به چشم میخورد.
مسجد چهلستون سرخه متعلق به قرن دوم هجری است که به دستور امام علی(ع) در بلاد اسلامی ساخته شده است که یکی از شبستانهای الحاقی به مسجد جامع سرخه بوده است که در بافت قدیم شهر قرار گرفته و در طول زمان چندین مرتبه تغییراتی در آن بهوجود آمده است .
آیت الله ارسطو از علما و بزرگترین شاگردان شیخ مرتضی انصاری در این مسجد اقامه نماز داشته است.
از خصوصیات بارز این بنا ستونهای ظریف هشت ضلعی آجری و طاق های جناقی تند میباشد که شباهت زیادی به کارهای دوره زندیه دارد و از 40 ستون این بنا هم اینک 32 ستون آن بیشتر باقی نمانده است.
مساحت این بنا 351 متر است که دارای یک ایوان ورودی و یک هشتی زیبا میباشد که به این بنا جلوه خاصی بخشیده و از طریق این هشتی میتوان وارد شبستان اصلی شد. با توجه به کویری بودن این منطقه، ساخت شبستان در زیرزمین، به دلیل استحکامات بالا و مقاومت در برابر سرما و گرما بوده است.
در لبههای اضلاع بام مسجد طاقنماهای قوسدار و کمعمق وجود دارد که در تابستانهای گرم برای برگزاری نماز جماعت مغرب و عشاء و مراسم مذهبی از فضای بام بهره میبردند.